Co to jest nadzór autorski?

nadzór autorski

Kompleksowy projekt wnętrz to wiele elementów. Wszystko zaczyna się od inwentaryzacji, poprzez układy funkcjonalne, kolorystykę i wizualizacje, aż po projekty wykonawcze i dokumentację ( więcej możesz przeczytać TUTAJ). Nadzór autorski to zupełnie inny obszar. Tutaj cała uwaga jest skierowana na realizację projektu. Aby to, co powstaje, było zgodne z wizją projektową i wszelkimi uzgodnieniami. Czym zatem jest nadzór autorski? W tym wpisie przybliżę temat. 

Poniżej przeczytasz :

  • jaka jest definicja nadzoru autorskiego
  • jakie są elementy nadzoru autorskiego
  • czy potrzebna jest odrębna umowa 

Nadzór autorski - definicja

Nadzór autorski to sprawowanie „kontroli” nie tylko nad realizacją dzieła, jakim jest projekt wnętrza. Może odnosić się także do innych prac, do których odnosi się autorskie prawo osobiste ( czyli chroniące intelektualny związek twórcy z  utworem). W artykule będę odnosić się TYLKO do nadzoru autorskiego związanego z nadzorem nad realizacją projektu wnętrza. 

Zgodnie z art. 20 ust.1, pkt. 4 Prawa budowlanego

„Do podstawowych obowiązków projektanta należy ( … ) sprawowanie nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub organu administracji architektoniczno – budowlanej w zakresie:

a. stwierdzania w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem,

b. uzgadniania możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego”.

Zapis w Prawie Budowlanym dotyczy nie tylko architektów, ale także projektantów wnętrz. Jest tutaj mowa o tym, co wchodzi w zakres nadzoru, czyli nie tylko „pilnowanie” aby wynik prac wykończeniowych był zgodny z projektem. Ale także, aby w razie konieczności, projektant opracował rozwiązania zamienne, konieczne do realizacji projektu.

 

Zakres nadzoru autorskiego

Zakres nadzoru to wszelkie działania, dzięki którym realizacja przebiega zgodnie z projektem. Najogólniej mówiąc to: pilnowanie, wyjaśnianie, uzgadnianie i czuwanie. 

PILNOWANIE – aby realizacja była zgodna z rozwiązaniami ujętymi w projekcie oraz aby materiały, użyte do realizacji, były identyczne ze wskazanymi w dokumentacji. A także, aby jakość wykonywanych prac była na najwyższym poziomie. 

WYJAŚNIANIE – wątpliwości związanych z projektem. Omawianie poszczególnych etapów z wykonawcami, aby praca nad wnętrzem przebiegała sprawnie i bez opóźnień.

UZGADNIANIE – rozwiązań zastępczych, jeśli te wskazane w projekcie nie mogą być zastosowane. Każda zmiana, przed wprowadzeniem jest dokładnie omawiana z inwestorem, a dopiero po akceptacji – wprowadzona do projektów zastępczych.

CZUWANIE – aby wszelkie zmiany zostały wprowadzane zgodnie z ustaleniami. 

Celem nadzoru autorskiego jest  z jednej strony „przejęcie” za Inwestora wszelkich działań związanych z koordynowaniem prac wykończeniowych.  A z drugiej strony – także odbiór każdego etapu prac i pilnowanie jakości wykonania tych prac.  

Trzeba pamiętać, że w zakres prac związanych z nadzorem autorskim nie wchodzi zamawianie towarów, koordynacja dostaw, odbiory dostaw czy reklamacje. To jest zestaw prac, które są realizowane przy zleceniach „pod klucz”.

 

Umowa o nadzór autorski - potrzebna, czy nie?

W skład całościowego, kompleksowego projektu wnętrza NIE wchodzi nadzór autorski. Po oddaniu projektu – projektant wnętrz nie ma obowiązku dbania o to, aby realizacja przebiegła zgodnie z projektem.  Wszystko zostało zaprojektowane, oznaczone i opisane w dokumentacji. Jeśli zajdzie potrzeba, aby autor projektu, po jego zakończeniu, przyjechał na budowę, wówczas taka usługa jest płatna. To może być jednorazowa sytuacja i wówczas rozliczenie jest np. wg stawki godzinowej za pracę ( zgodnie z wyceną autora projektu). I tutaj pisemna umowa nie jest niezbędna.

Coraz częściej inwestorzy decydują się na poszerzony zakres prac projektowych i współpracę także przy nadzorze. Ponieważ jest to dodatkowa usługa – warto przygotować zakres takiej usługi i oraz termin jej trwania. Najlepiej w formie umowy, aby wszystko było jasne i czytelne. 

ZAKRES – został przeze mnie opisany powyżej, ale do umowy warto wpisać także np. częstotliwość wizyt na budowie, dostępność pod telefonem, czy termin odpowiadania na maile. Projektowanie wnętrz to praca. Często projektant wnętrz pracuje nad kilkoma projektami jednocześnie. A także  ma swoje życie osobiste :-). Nie jest dyspozycyjny 24 godziny na dobę. Dlatego warto wcześniej omówić zakres i przebieg współpracy w ramach nadzoru autorskiego. Pilnowanie budowy to zupełnie inny rodzaj pracy niż projektowanie. Wymaga innego rodzaju podejścia i dysponowania czasem. 

TERMIN – nie zawsze po oddaniu projektu następuje jego realizacja. Zdarza się też, że prace wykończeniowe robione są etapami i mogą ciągnąć się bardzo długo. Dobrze jest wówczas umówić się na termin trwania nadzoru, np. przez 3 miesiące od oddania projektu, lub 3 miesiące od rozpoczęcia prac. Takie zamknięcie w czasie prac nad danym zleceniem pozwala skupić się nad nowymi projektami. Istnieje bowiem ryzyko, że nadzory będą trwać się w nieskończoność. Co przy kilku nadzorach może być zadaniem karkołomnym.